Vaandels
De Sint-Lambertuskerk bezit een collectie van veertien vaandels. Vaandels zijn en waren vooral bedoeld om in processies te worden meegedragen. Ze werden gemaakt in opdracht van kerken, congregaties, broederschappen en gildes. Vooral aan het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw waren ze ongemeen populair, ook buiten de kerk. Elke zichzelf respecterende vereniging bezat wel een clubvaandel, dat bij belangrijke gebeurtenissen of vergaderingen een ereplaats kreeg.
Vaandel categorieën
De vaandels van de Sint-Lambertuskerk dateren uit het laatste kwart van de negentiende eeuw en de twintigste eeuw. Ze zijn onder te verdelen in twee categorieën. De eerste categorie bestaat uit een verzameling van zeven door firma Janssen & Co vervaardigde vaandels. Deze bevatten afbeeldingen van heiligen. Op de voorstelling na zijn ze vrijwel identiek. De zeven andere vaandels verschillen wat betreft vormgeving en voorstellingen sterk van de eerste categorie en ook van elkaar. Het betreft zowel vaandels met afbeeldingen van heiligen als vaandels van congregaties en broederschappen. In tegenstelling tot de eerste categorie valt bij deze vaandels geen vast patroon in vormgeving en decoratie te ontdekken.
Maria met Kind en Antonius Abt
Maker: onbekend
Datering: achttiende eeuw (medaillons), eerste kwart twintigste eeuw
Materiaal: fluweel, ripszijde, goudgalon, zijden franje, katoenen franje, olieverf op doek
Afmetingen: 119 x 65 cm.
Dit vaandel bevat aan elke zijde een medaillon met een voorstelling: aan de ene zijde Maria met Kind en aan de andere Sint Antonius Abt. Onder de voeten van een gekroonde Maria kronkelt een slang. Jezus, slechts gekleed in een lendendoek, heeft in zijn linkerhand een wereldbol waarop een kruis prijkt.
Aan de andere zijde van het vaandel heeft het stof een andere kleur. Ook het ingeweven bloemmotief verschilt van dat aan de voorkant. Op het geschilderde medaillon zit de in een bruine pij gehulde Sint Antonius Abt geknield voor een rotsaltaartje met enkele boeken. Links achter Antonius is een varken afgebeeld, het traditionele attribuut van deze heilige. Een schedel en een zandloper refereren aan de sterfelijkheid. Op de achtergrond is voorts een kruis zichtbaar.
Beide medaillons zijn restanten van een achttiende-eeuws vaandel dat waarschijnlijk toebehoorde aan de Sint-Antoniusbroederschap.
Heilige Familie
Maker: Zusters van Barmhartigheid, Maastricht
Datering: 1898
Materiaal: zijden fluweel, katoen, borduurgaren, gouddraad, zilverdraad, goudgalon, cantille franje
Afmetingen: 202 x 109 cm.
Op 1 maart 1858 werd in Horst een aartsbroederschap van de Heilige Familie opgericht. Bij gelegenheid van het veertigjarig bestaan in 1898 vervaardigden de Zusters van Barmhartigheid te Maastricht dit nieuwe vaandel. Het rood zijden fluweel werd geleverd door de lokale textielfabrikant Hendrik Lucas.
Het tweezijdige vaandel is uitgevoerd in de typisch negentiende-eeuwse neogotische stijl. Aan de voorzijde bestaat het centrum uit een groot achtlobbig medaillon waarin de Heilige Familie is weergegeven. De achtergrond is opgevuld met ruiten. De drie langste slippen van deze zijde van het vaandel zijn versierd met geborduurde lelies.
De achterzijde van het vaandel bevat een schild met het opschrift ‘Horst’ met daaronder een banderol met het opschrift ‘Heilige Familie’. De rest van dit vlak is opgevuld met eikentakken.
Suitbertus
Maker: Janssen & Co, Tilburg
Datering: eerste kwart twintigste eeuw
Materiaal: zijdekatoen satijn weefsel, borduurgaren, zijden franje, olieverf op doek
Afmetingen: 112 x 65 cm.
Het vaandel van de Heilige Suitbertus is een van de zeven vaandels die aan het begin van de twintigste eeuw naar het zich laat aanzien in serie zijn vervaardigd door de Tilburgse firma Janssen & Co. Suitbertus was een Britse missiebisschop die leefde in de zevende en achtste eeuw. Na samen met onder meer Willibrordus enige tijd in de Lage Landen actief te zijn geweest, was hij van 690 tot 692 bisschop van Canterbury. Daarna vertrok hij weer naar het Europese vasteland. Hij overleed in 713 in het klooster van Kaiserwerth op een eiland in de Rijn.
Suitbertus is op het vaandel weergegeven als bisschop. Met zijn rechterhand maakt hij een zegenend gebaar. De heilige draagt een rood klokkazuifel met groene voering, met om de linker arm een goudkleurig manipel. Hoe en waarom het vaandel in de Sint-Lambertuskerk is beland, is onbekend.
Bestel het boek: "De Hemel op Aarde"
Wilt u meer paramenten bekijken? Dat kan! Bestel het boek: “De Hemel op Aarde” en bekijk de hele collectie kerkschatten die de Sint-Lambertuskerk rijk is.