Cilindermonstrans

een gotische kathedraal in het klein

De monstrans is de houder waarin de grote, geconsacreerde hostie ter verering wordt getoond. Tijdens de middeleeuwen genoten monstransen in de vorm van een toren grote populariteit. Deze hebben in het midden een verticale cilinder van glas of kristal. In die cilinder bevindt zich een metalen maansikkel (lunula) met een smalle gleuf waarin de hostie kan worden vastgeklemd. De vormgeving bevat met luchtbogen, siertorentjes (pinakels), spitsboogvensters en steunberen veel verwijzingen naar de gotische bouwkunst.

De Sint-Lambertuskerk bezit een prachtig voorbeeld van zo’n laatgotische cilinder- of torenmonstrans die oogt als een gotische kathedraal in het klein. Met zijn rijke versiering toont hij wat de laatmiddeleeuwse edelsmeedkunst vermocht. Links en rechts van de cilinder bevinden zich siertorentjes en beeldjes (Maria, Johannes, Sint Lambertus en twee engelenwachters) onder baldakijnen. De koepel boven de cilinder wordt bekroond door een toren met daarin opnieuw een heiligenbeeldje.